Eerste rondzendbrief

25 april 2003 - Winneba, Ghana

Hier is dan eindelijk mijn eerste rondzendbrief. Ik ben nu zo'n drie maanden in Ghana en is het tijd om jullie te vertellen over mijn belevenissen in en rondom het vluchtelingenkamp Buduburam. 

Samen met Theo van Lin ben ik op 2 februari 2003 vanuit Nederland vertrokken naar Ghana. Het afscheid van familie en vrienden die zich hadden verzameld op Schiphol wascerg emotioneel. Toch was het fijn om te zien hoeveel mensen de moeite hadden genomen, om met dat slechte weer, van die bewuste dag, af te reizen naar Amsterdam, om afscheid te nemen van twee nieuwe lekenmissionaissen. De reis verliep voorspoedig, en ik was blij met de aanwezigheid van Theo, want met hem kon ik makkelijk mijn emoties delen. Toen de landing ingezet werd, in Ghana, had ik het gevoel "thuis" te komen. Vorig jaar ben ik op exposure visit geweest en de herkenning was dan ook voelbaar aanwezig en helemaal op het moment dat ik An Hendrix zag staan. Deze ontmoeting was geweldig leuk, echt een warm welkom, letterlijk en figuurlijk, Akwaaba. De eerste tien dagen hebben we in Winneba doorgebracht, met een bezoekje aan het kamp, Accra en Wilma en Wim in Babaso. In Babaso hebben Wilma en ik onze verjaardag gevierd (beide zes februari). Na deze dagen van wennen en landen zijn we op 12 februari naar Abetifi gegaan waar Theo en ik ons zijn gaan verdiepen in de Ghanese cultuur en in de Akan-taal Twi. Na anderhalve week Abetifi zijn we afgereisd naar Nsawam voor een SMA meeting. Tijdens deze meeting hadden we de mogelijkheid om een ieder die werkzaam is binnen de SMA in Ghana te ontmoeten, het was een leuke zinvolle meeting.  Dit samen zijn werd vervroegd beëindigd in verband met het overlijden van pater Anthony Manshanden (Toon), deze werd op 28 februari begraven in Cape Coast.  Daar waren we natuurlijk allemaal bij aanwezig. Voor mij is dit de tweede priester begrafenis in Ghana, vorig jaar , tijdens mijn exposure visit, was ik bij de uitvaart van pater Frits Hebben.  Theo en ik zijn na de begrafenis weer terug gegaan naar Abetifi om onze cursus Twi te vervolgen en uiteindelijk met een goed resultaat af te ronden op 28 maart 2003. Samen reizen we terug naar Winneba, helemaal met elkaar vergroeid, omdat we ook al samen in Cadier en Keer hebben geleefd, genieten we van ons laatste weekend samen. Op maandag 31 maart brengen we Theo naar Accra, naar Mamprobi waar hij zijn nieuwe onderkomen heeft, het afscheid was definitief. Deze zelfde avond halen we Chris van Opzeeland op van het vliegveld, zij komt om afscheid te nemen van Ghana, het kamp en alles en iedereen die ze hier de afgelopen drie jaar ontmoet heeft. Dinsdag 1 april, en dat is geen grap, ben ik begonnen in het Liberiaanse vluchtelingenkamp Buduburam.  Samen met Liesbeth Glas en Joseph Goelo (mediater Liliana Fonds) ga ik het kamp in waar we Afua, een meisje dat polio heeft, bezoeken. Afua zal in september van dit jaar geopereerd worden, dit lezen jullie ter zijner tijd wel. Later deze dag bezoek ik Joshua, een jongetje dat een ongeluk heeft gehad en daardoor verlamd is geraakt vanaf zijn middel. Door deze verlamming is hij incontinent en heeft hij doorligwonden, zo erg dat hier hulp geboden moet worden.  Och en dit is nog maar mijn eerste dag! Het is vreselijk indrukwekkend allemaal, maar ook bijzonder om hier te mogen zijn, zo ontzettend dichtbij de mensen, geweldig. Deze eerste week bezoek ik een moslim ziekenhuis in Swedru, een ziekenhuis dat gerund wordt door een Indiër. Hier gaan we heen met enkele mannen uit het kamp, die last hebben van hernia (liesbreuk). Zij zijn al geopereerd of dit moet nog gebeuren. Het ziekenhuis gebeuren is ern verhaal apart, daar heb je echt tijd en geduld voor nodig. Alles gaat volgens een bepaald systeem en in een heel rustig tempo. Je wacht op een kaartje en vult deze in, en wacht....dan wordt je eindelijk na heel lang wachten geregistreerd en wacht je weer een hele tijd en dan na al dat lange wachten wordt het wachten soms beloond met het zien van een dokter, en soms is het mogelijk dat je ern hele dag wacht en uiteindelijk niemand gesproken hebt. Goed, deze ochtend is na ieders tevredenheid en soepel verlopen. De dag erna ga ik naar het audiologisch centrum in Winneba, hier worden kinderen uit het kamp getest op hun gehoor (dovenschool kinderen). Wij hebben, met ondersteuning van het Liliana Fonds en een familie uit Nederland, een dovenschool neer kunnen zetten, die binnenkort officieel geopend zal worden. Veel kinderen zijn al getest op hun gehoor, zij zullen binnenkort naar deze nieuwe school gaan, binnen de daybreak compound. Kinderen die al getest waren, zijn door ondersteuning van het Liliana Fonds, voorzien van een hoor apparaat, waardoor ze nu iets kunnen horen. Doofheid komt in het kamp veel voor,dit komt veelal door verkeerd medicijn gebruik, ziektes of infecties. Ik bezocht het audiologisch centrum met Tody, een jongetje dat doof is, maar zo hard zijn best deed om iets te horen, dat de test niet serieus genomen kon worden. Met Tody zal ik ergens volgende week terug gaan voor een nieuwe test. Ik merk door bezoekjes aan kinderen die erg ziek zijn, of een handicap hebben, dat deze vorm van zorg toch wel mijn liefde en voorkeur heeft, om me in te verdiepen en verder mee te werken. Er is een leken weekend op 4 - 5 en 6 april in Winneba. Alle nieuwe leken worden dit weekend aan elkaar voorgesteld. Theo, Sue (Amerikaanse), Helene, Loic en dochter Corali (Franse FLM), ook werd er gepraat over het vertrek van enkele van de leken, Eliezer en Amanda  (Amerikaanse leken). En dan op 8 en 9 april hebben we een apostolic-community, bijeenkomst met alle SMA-religieuzen, die in de Winneba regio werken, dit is Cape Coast, Saltpont en wij uit Buduburam. Op dit moment lijkt het leven hier te bestaan uit meetings en vergaderingen. Gelukkig, is er daarnaast ook mijn leven in het kamp waar op 9 april een afscheidsfeest voor Chris is georganiseerd. Het afscheidsfeest vindt plaats in de palaverhut van de daybreak compound, hier hadden mensen zich verzameld die Chris in de afgelopen 3 jaar ontmoet had. Ontzettend indrukwekkend, mensen hebben er écht iets speciaals van gemaakt, je merkt dat Chris hier veel heeft betekent voor de mensen, heel bijzonder. Het afscheid bij de farmers was erg leuk, deze groep van 50 vrouwen, hadden de Ghanese chief uitgenodigd en voor ons allemaal gekookt. Het hele gebeuren stond in het teken van Chris, die deze vrouwen op weg heeft geholpen en hen nu zal verlaten om als religieuze haar leven verder te leven. Ze heette mij welkom, als nieuwe sis, daar op een eigen stukje land, met hen samen te gaan werken. Iets waar ik in de toekomst ook wel wat mee wil gaan doen. Ondertussen ben ik aan het zoeken naar een huisje, in de buurt van het kamp. Het Franse doktersechtpaar woont namelijk in het kamp op de compound. We hebben gekeken in Fetteh Kakraba, een klein dorpje langs de weg van Winneba naar Accra, net vóór het kamp. Dit zal, als alles doorgaat, voor mij nog geen vijf minuten rijden zijn tot aan de compound. Spannend allemaal. Ik leg zo nu en dan bezoekjes af, bij Joshua om te zien hoe het met hem gaat en of wij nog iets kunnen betekenen voor hem en zijn moeder. Dit is echt mijn verantwoordelijkheid en mijn stukje waar ik me op kan richten. Dit vind ik natuurlijk geweldig, en helemaal als er na verloop van tijd een band ontstaat met zo'n kindje. Tijdens de paasvakantie zijn Theo en ik afgereisd naar Abetifi, hier hadden we ons "thuis" gevonden, en vonden dan ook dat we de Pasen bij onze vrienden moesten vieren. Na de Pasen werden de drieling van PP en Alice gedoopt, dit vond plaats in Winneba, waar veel mensen van de SMA bij aanwezig waren. Ook omdat er drie Filippijnse priester stagiaires hun gelofte voor de SMA aflegde deze zelfde dag. Op 30 april, Koninginnedag, gaan we met een groep naar Accra om hier, op de Nederlandse ambassade, het oranje feest te vieren. Een avond vol met lekkere hapjes als kaas, haring en bitterballen, nou dat is echt genieten hoor, het was een gezellige avond. Naast alle feesten ben ik elke dag in het kamp geweest, en ben ik bezig met het vinden van mijn eigen plek binnen het werken en alle bezigheden die er zijn binnen de compound e daar buiten. Liesbeth, An en ik gaan naar Anomabu om onze werksituatie te bespreken. Anomabu is een geweldig leuke plek aan de zee, waar we een heerlijke twee dagen hebben gehad.  Deze meeting was bedoeld om Liesbeth en mij op één lijn te zetten, waar we vanuit verder kunnen werken. De meeting was waardevol en heeft ons beide veel helderheid en inzicht gegeven, en een hernieuwde spirit om door te gaan. De werkzaamheden waar ik me voorlopig op ga richten zijn; Liliana Fonds, dit houdt in de dovenschool, gehandicapte kinderen waaronder Joshua en Afua, ook met verstandelijk gehandicapte kinderen als Prince, Opoe en Saylu, ik laat ze testen en kijk naar mogelijkheden voor deze kinderen. Ook krijg ik de zorg voor 5 studenten, Pascal, Pajibo, Mercy, Prince en Clarance, deze studenten worden gesponsord door een Nederlands gezin en vrienden van hen. Ik wil me verdiepen in hun persoonlijke leven, waar ze mee bezig zijn, wat ze doen op school en hoe ze het doen op school. Sommige van deze studenten zijn moeilijk te stimuleren, dus zit er wel een uitdaging in, om hen te stimuleren en eigen verantwoordelijkheid te dragen. Al met al een aardig takenpakket waar ik voorlopig mee bezig kan houden, en ik kan me op iets concreets richten, dit vind ik erg fijn. Vaak had ik het gevoel te zwemmen in een enorm groot geheel, maar nu kan ik het beperken en mijn eigen weg hier in zoeken.  Het zijn ook werkzaamheden die goed bij me passen en waar mijn hart ligt. Zoals velen van jullie weten heb ik erg tegen het werken in het kamp op gezien. Een kamp waar naar schatting zo'n 40.000 vluchtelingen wonen in soms erg barre omstandigheden. Een werkplek die vorig jaar, tijdens mijn exposure visit, enorm veel indruk op mij heeft achtergelaten en waarvan ik dacht, niet tegenop gewassen te zijn. Nu ben ik zo'n zes weken bezig in Buduburam en merk ik dat ik elke dag met veel plezier naar het kamp toe rij, elke dag is voor mij een dag vol avonturen, wonderlijke ontmoetingen en gebeurtenissen. Het is een werkplek dat goed bij mij past en waar ik me goed in kan bewegen. Een plek waar ik midden tussen de mensen sta, dat is zo intens, mooi en ontzettend stimulerend. Het hele zijn, is zo puur, zo geweldig, zo écht dat is moeilijk te omschrijven, ik kan wél zeggen dat dit mijn plek is. Het samenwerken met Liesbeth en alles waar ze mij in ondersteunt en begeleidt is heel prettig, zij is op dit moment mijn steun en toeverlaat in deze zoektocht binnen Ghana en het Liberiaanse vluchtelingenkamp. Ik verheug me enorm op mijn intrek in mijn huisje in Fetteh Kakraba, een klein dorp waar Liberianen en Ghanesen samen wonen en samen leven. Een geweldige plek om me te settelen in Ghana, waar ik de komende jaren zal zijn. Ik merk enorm de behoefte te hebben aan een eigen plek, een eigen ruimte waar ik me thuis kan gaan voelen, iets op kan bouwen. Voor mij heeft het zoeken naar een eigen plek, en vaste grond alles te maken met aarden in een totaal nieuwe wereld, totaal nieuwe cultuur, waar alles anders is en niets meer eigen is. Voor het aarden moet ik mijn tijd nemen, maar met iets vastigheid onder de voeten, kan het proces wel versnellen. Deze week hebben we bezoek gehad van Ruud Lubbers, hij was hier, in Ghana, voor een twee daags bezoek aan de vluchtelingenkampen, waardoor hij óók bij ons terecht kwam. Liesbeth en ik zijn samen met Ruud op de foto gezet, als het goed is staan we er zelfs mee in de Nederlandse krant (Trouw & Parool), we worden beroemd in Ghana als ook in Nederland, leuk hè! Zo is het leven hier in Ghana en in het vluchtelingenkamp Buduburam.  De dagen vliegen voorbij en elke dag gebeuren er ontzettend veel dingen die eigenlijk beschreven moeten worden om ze niet te vergeten. Het leven hier is anders, anders in vele opzichten, elke dag is er wel iets wat me doet verbazen of aan het lachen ka maken. De cultuur, omgangsvormen en allerlei straat situaties die onbeschrijfelijk zijn.  Ja elke dag is weer nieuw en anders, onwennig maar soms al zo eigen, zo vreemd en ook al weer zo normaal. Soms heb ik het gevoel niets te weten, terwijl ik zo'n enorme geschiedenis heb, dus heus wel wat weet. Maar hier word je opnieuw geboren, ben je als een baby deze "nieuwe" wereld aan het ontdekken.  Heel bijzonder eigenlijk, maar soms ook erg lastig omdat ik veel sneller wil gaan dan mogelijk is, moet tijd nemen om te landen en te aarden. Het zijn uitspraken die we allemaal goed kennen, maar waar we ook makkelijk aan voorbij gaan, omdat we willen werken, en niet de indruk willen wekken dat we zitten te niksen. Toch merk ik regelmatig dat ik tijd nodig heb om dingen te verwerken die ik heb meegemaakt, wat er allemaal gebeurt is en wat ik daarbij voel, waar ik sta er  wat ik ermee ga doen. Tijd nemen om af te schakelen en tot mezelf te komen. Belangrijk, maar volgens mij het moeilijkste punt voor mensen, maar vooral voor missionarissen. Ik ben mijn weg aan het zoeken, en hoop snel het juiste pad te vinden. Ik heb er het geloof en het vertrouwen in dat mij dit gaat lukken.  Ik hoop met deze rondzendbrief een beetje inzicht te hebben gegeven van waar ik zoal mee bezig ben.